Anlaşmalı Boşanma Protokolünde içerik olarak bulunması gereken, bizce önemli olan ve aşağıda mantık sırasında göre listelenen durumlar değerlendirmenize sunulmuştur. Bu PROTOKOL Anlaşmalı Boşanma Talebinin yapıldığı anlaşmalı boşanma dilekçesinin eki olmak zorundadır. Tek başına bu tür bir protokol ile giderek boşanma süreçlerini başlatamazsınız. Bu nedenle örnek anlaşmalı boşanma dilekçesi nide buradan okumanızı öneririz. Aynı şekilde burada ifade edilen durumları da içeren anlaşmalı boşanma protokolü örneği yazımıza da buradan erişebilirsiniz.
Anlaşmalı Boşanma Protokolünde Talepler;
Öncelikle Boşanma Dilekçenizde de değindiğiniz Boşanma isteği başta olmak üzere her iki eşin birbirinden istediği taleplerin tek cümle ile ifade edilmesi son derece yerinde olmaktadır. Hukuken Yukarıda belirttiğimiz Listenin karşılığı olan içeriğin mevcut olması yeterlidir. Düzen ve Hakim kararının açıklandığı karar hükmünün içerisinde var olup olmadığı daha kolay kontrol edilebilmektedir. Sonuca etkisi yoktur. Boşanma sonrasında çıkabilme potansiyeli olan uyuşmazlıkların karar içerisinde kontrolünü sağlama konusunda etkisi vardır. Biz uygulama taraftarı olan ve uygulayan bir hukuk anlayışına sahibiz.
Anlaşmalı Boşanma Protokolünde Feragat Edilenler;
Taraflar yazılı olarak altına imza attıkları ve birbirinden şimdi ve sonrasında istemeyecekleri konuları burada belirtmeliler;
Örnek Hayali isimler ile bir Anlaşmalı Boşanma Protokolü Feragat bölümü hazırlayalım;
Aykut Altıngül, Reşit Olmayan 02/08/2008 doğumlu Ali Altıngül’ün velayetini Eşi Aydan Altıngül’e tevdii etmiştir. Ayrıca Aykut Altıngül; Herhangi bir tarihte açacağı velayet davasını kazanması durumunda velayetini aldığı reşit olmayan çocuklar adına iştirak nafakası talep etmeyeceğini ve velayetin kendisine tevdii edilmesi durumunda hukuken hak edeceği iştirak nafakasından feragat ettiğini beyan etmiştir.
Şeklinde ve benzer her hangi bir konuda şimdi ve gelecekte talep etmeyeceği konuları bu bölümde belirtmesi gerektiğini düşünüyoruz. Bunun olması en çok Aydan Altıngül ve Vekilinin işine yarayacaktır. Bu Feragat Maddesi aynı zamanda iştirak nafakası sebebi ile maddi borç yükümlülüğü getirmesi nedeni ile Boşanma Sonrasını takiben açılacak bir velayet davası neticesinde Aydan Hanımın Borçlar Kanununa göre ve icra iflas kanununa göre borç yükümlülüğünden kurtarmasını sağlar. Ancak Bu Maddenin Karar hükümleri arasında tekrar edilmesi yani bulunması ile geçerlilik kazanır. Karar hükmünde olmaması durumunda Aydan Altıngül’ün borçlar ve icra iflas kanunlarına göre sorumluluklarını ortadan kaldırmaz.
Anlaşmalı Boşanma Protokolünde Çeyiz Durumu;
Anlaşmalı Boşanma Davalarında En fazla ihmal edilen ve boşanma sonrasında eşlerin bırakılan bu açık kapı nedeni ile karşı tarafa bir talep oluşturabildikleri en somut noktalardan biridir. Bu konudaki talepleri kısaca talepler bölümünde, Feragatleri kısaca feragatler bölümünde yada direk bu başlık altında Detaylı bir şekilde açıklayabilirsiniz.
Burada Dikkat edilmesi gereken en önemli nokta her iki tarafında Bu konu ile ilgili şimdi ve daha sonra oluşabilecek taleplerin hepsinin cevabının şüpheye yer bırakmayacak açıklıkta ifade edilmesi ve Anlaşmalı Boşanmanın gerçekleşmesini takip eden zamanda bu konu ile ilgili oluşabilecek taleplerinin tamamının şimdi ve gelecekte gündeme gelmesinin önüne geçmektir.
Anlaşmalı Boşanma Protokolünde Nafaka Düzenlenmesi;
Anlaşmalı Boşanma Protokolünde zorunlu olması gereken alanlardan biridir.
Nafaka velayet devam ederken veya velayet el değiştirdiğinde başvuru ile Kural olarak hükme bağlanılan konulardan biridir. Bu bir talep neticesinde hükme bağlanması ve yargılama olmaması nedeni ile tebliği takib eden süreç içerisinde cevap verme sürelerinin kaçırılması durumunda maddi yük olarak Nafaka yükümlüsüne sirayet etmesi nedeni ile Anlaşmalı Boşanma Protokolünün önemli maddelerinden biridir.
Nafakaya ait mutabık kalınan hususların;
Eğer Eşler birbirinden Nafaka talep etmiyor ise; Talepler bölümünde talep edilmediğinin açıkça ifade edilmesi, Feragatler bölümünde açıkça feragat edildiğinin belirtilmesi ve Nafaka Düzenlenmesi Başlığı altında Şimdi ve gelecekte Nafaka talebinin olmayacağının açıkça belirtilmesi ve bu düzenlenmenin açıkça karar hükmü içerisinde yer almasının sağlanması gerekmektedir.
Eşlerden biri diğerinden Nafaka Talep ediyor ise; Talep edilen nafakanın niteliği doğru yazılmalıdır. (Boşanma gerçekleşmesi durumunda iştirak nafakası ve yoksulluk nafakası olarak isimlendirilir.) Çocuklar için ayrı eş için ayrı nafaka isteniyorsa bu ikisi de ayrı ayrı belirtilmelidir.
Örnek: Yukarıdaki hayali isimleri yeniden kullanalım.
Reşit olmayan 02/08/2008 doğumlu Ali Altıngül için her ayın ilk haftası içerisinde (her ayın 1 i ile 5 i arasında şeklinde tarih de verebilirsiniz.) 800 tl iştirak nafakasını,
Eş Aydan Altıngül için her ayın ilk haftası içinde (her ayın 1 i ile 5 i arasında şeklinde tarih de verebilirsiniz.) 600 tl yoksulluk nafakasını,
ödemeyi Aykut Altıngül Kabul etmiştir.
Şeklinde
Nafakanın ödeme zamanı,
Nafakanın kime ödeneceği,
Nafakanın ne kadar ödeneceği,
Nafakanın isminin ne olduğu,
açık ve şüpheye yer kalmayacak şekilde yazılmalıdır.
Anlaşmalı Boşanma Protokolünde Nafaka Değişiklikleri Düzenlenmesi;
Anlaşmalı Boşanma Protokolünde Nafakanın miktarının ve ödeme şeklinin düzenlenmesi yeterli değildir. Ülkemizde paranın zaman içerisinde değerini yitirmesi olağan durumlar arasındadır. Bu nedenle her ülkede görülebilen enflasyon rakamlarına göre çok büyük değer kayıpları son 20 yılda yaşanmasa bile Nafaka miktarının zaman içerisinde artan ve değişen ihtiyaçlara göre arttırılması ihtiyacı hasıl olabilir.
Bu ihtiyaç, çocukların yaşı ile belirlenmesi istenebildiği gibi, enflasyon nedeni ile değerini yitiren para nedeni ile olabilir.
Bu sadece nafaka artışına yönelik olmayabilir.
Yani nafaka yükümlülüğünün bitişini belirleyen maddeler de olabilir. Yukarıda kullandığımız Hayali örnek isimler ile açıklayacak olursak eğer;
____________________________________________________________________
Ali Altıngül’e ait iştirak nafakası oranı çocuğun her yıl doğum tarihi olan Ağustos ayında tüfe oranına göre artışını Aykut altıngül kabul ve beyan eder.
Ali Altıngül 15 yaşına doldurup 16 yaşından gün aldığı tarih olan 02/08/2023 tarihini takip eden ilk nafaka ödemesi tarihi olan 1-5/09/2023 tarihinde ödenecek iştirak nafakası miktarının mevcut olan nafaka miktarının %20 si oranında arttırmayı Aykut Altıngül kabul ve beyan eder. Bu tarihten sonra Yıllık Nafaka artışı yapılmayacağını Aykut Altıngül ve Aydan Altıngül birlikte kabul ve beyan ederler.
______________________________________________________________________
Veya benzer şekilde;
Aydan Altıngüle ödenen yoksulluk nafakası 5 yıl devam edecektir. Boşanma kararının kesinleşmesini takip eden 5 yıl (60 ay) yoksulluk nafakası ödemesi devam edecek bu tarihten sonra Aykut Altıngül’ün Eşi Aydan Altıngül’e olan yoksulluk nafakası sorumluluğu sonlanacaktır. Aydan Altıngül bu durumu kabul ve beyan eder.
______________________________________________________________________
Şeklinde tarafların kendi aralarında uzlaştıkları nafaka düzenlenmesinin artış miktarı süresi, sonlanma sebepleri gibi tüm belirsizlikler ortadan kaldırılmalı ve karar hükmünde yer alması sağlanmalıdır.
Anlaşmalı Boşanma Protokolünde Tazminat düzenlenmesi;
Anlaşmalı Boşanma Protokolünde tarafların birbirlerinden talep ettikleri ve miktarı ve isminde uzlaştıkları tazminat konusunun şüpheye yer bırakmayacak şekilde açıklanması gerekmektedir.
Aykut Altıngül; Eşi Aydan Altıngüle #12.000,00# TL (#onikibintürklirası#) Manevi Tazminat
Aykut Altıngül; Eşi Aydan Altıngüle #18.000,00# TL (#onsekizbintürklirası#) Maddi Tazminat
Olmak üzere Toplamda #30.000,00#TL (#otuzbintürklirası#) Tazminat ödemeyi;
Bu tazminatı #3.000,00#TL taksitler halinde Boşanmanın kesinleşmesini takip eden ilk ay başlamak üzere her ayın 15. takvim gününde ve 10 eşit taksit halinde Aydan Altıngülün ABCDE Bankasında Bulunan TR02…….43 IBAN numaralı banka hesabına yatırılması işlemini banka kanunları tarafından kabul edilen ödeme ve para transfer yöntemlerinden herhangi biri ile yapacaktır. Aykut Altıngül Bunu peşinen kabul ve beyan eder.
Tazminatın ödenmemesi durumunda Aykut Altıngül; Mahkeme huzurunda mutabık kalınan tazminatların Türk Medeni Kanunu içerisinde de Aynı isimli Maddi tazminat ve Manevi tazminat hükümlerini taşıyacağını ödenmeyen tazminat miktarlarının Borçlar Kanunu, icra iflas kanunu ve Türk Medeni Kanunu Boşanma Tazminatları ile ilgili maddelerinin tüm yaptırımlarına haiz olduğunu kabul ve beyan eder.
Şeklinde
Tazminatın ismi,
Tazminatın miktarı,
Tazminatı kimin ödeyeceği,
Tazminatın kime ödeneceği,
Tazminatın ne zaman ödeneceği,
Tazminatın Nasıl ödeneceği,
Tazminatın ne şekilde ödeneceği,
Tazminatın ödenmemesi durumunda ne olacağı;
Konularının açık ve şüpheye yer bırakmayacak şekilde bulunması gerekir.
Not: Tazminatın ödenmemesi durumunda belirlenen ve taraflar arasında kabul edilen yaptırımların Karar hükmü içerisinde bulunmasına dikkat edilmesi gerekmektedir. Boşanma Tazminatları ödenmemesi Hukuken karşılıkları arasında Hürriyeti Bağlayıcı (Hapis Cezası) olan maddi borçlar arasındadır. Bu nedenle yaptırımlar ile ilgili bölümlerin Türk medeni Kanunu Boşanma Tazminatları hükmünde olduğu belirtilmez ve karar hükmünde yer almaz ise infazı kabil hüküm statüsünü taşımamaktadır. Bu nedenle Tazminatın karar hükmünde yer almaması sonucunda tazminat sorumlusu ödeme yapmaz ise Hürriyeti bağlayıcı bir ceza da verilemez. Bu Tazminatın ödenmesi konusunda; tazminatı ödeyecek olan tarafta yeterli ödeme isteğini ortadan kaldırabilen ve Tazminatı alacak olan tarafında mağdur olmasının önünü açan bir durumdur.
Anlaşmalı Boşanma Protokolünde Velayet Düzenlemesi;
Türk Medeni Kanunu velayet düzenlenmesi çocuğun menfaatini gözeten ve koruyan hakim bir anlayışa sahiptir. Bu nedenle velayet düzenlenmesi son derece dikkat edilmesi gereken ve Anlaşmalı boşanma Protokolünün kabulünde Hakimler tarafından en hassas nokta olarak Re’sen gözetilen maddeleri içerir.
Bu nedenle; reşit olmayan çocuk/çocuklar ın durumuna göre velayetin düzenlenmesi gerekir.
Örneğin; Anne şefkatine muhtaç olunan 0-3 yaş aralığındaki bir çocuğun babaya verilmesi her ne kadar anne tarafından kabul edilse bile bu hakim tarafından kabul görmeyebilir. Bu nedenle kamu düzenine ilişkin olan velayet düzenlenmesi bir uzmana sorularak yapılması tarafımızdan önerilir.
Ayrıca; 13-18 yaş aralığındaki reşit olmayan çocukların mutabık kalınan velayet ile ilgili olarak bir özel veya devletin resmi organları içerisinde Pedagog bulunduran sağlık kuruluşları tarafından düzenlenen çocuğun görüşlerinin bulunduğu onaylı belgelerin mutabık kalınan velayete paralel görüşte ise ekler arasında bulunmasının hakimin bu konuda takdir yetkisini sınırladığını düşünmekteyiz. Uygulama olarak hızlı bir boşanma elde etmenin önündeki en büyük engellerden biri olarak gördüğümüz velayet düzenlenmesinin hakim tarafından kabulünü bu yöntemin kullanılması ile aşılabildiğini bir çok olayda yaşayarak gözlemledik. Birden fazla çocuk var ve birisi çok küçük biri 13 yaş ve üzerinde ise büyük çocuğa ait tarif edilen şekilde temin edilen belgelerin küçük çocuk ile ilgili velayet düzenlenmesi konusundaki sıkıntıları da ortadan kaldıracaktır. Kardeşlerin ayrılmaması doktrini nedeni ile çocuklardan birinin görüşüne uygun olan velayet düzenlenmesi küçük olan çocuğun velayeti hakkında hakimin taktir hakkı ve re’sen gözetmek zorunda kaldığı konuları azaltır. Açıkçası Hakimin işini kolaylaştırır. Boşanmanızı kolaylaştırır.
Anlaşmalı Boşanma Protokolünde Kişisel ilişki Düzenlenmesi;
Mutabık kalınan velayet kullanım hakkı konusunda hakim tarafından Re’sen gözetilen durumları yukarıda açıkladıktan sonra hakimin çocukların anne ve baba ile kişisel ilişki düzenlenmesi konusuna da önem verdiğini Velayetin Kamu Düzenine ilişkin olması nedeni ile hatırlatmak istiyoruz.
Çocukların kişisel ilişki düzenlenmesi Mahkeme tarafından yapıldığı çekişmeli boşanma davalarında Kural olarak 15 günde bir gün uygulaması yaygındır. Bu çocukların yaşı, cinsiyeti, Anne ve babanın kişisel durumları, anne ve babanın çocuklara olan davranışları, çocukların güvenlikleri, çocukların fiziksel ve ruhsal gelişimleri gibi onlarca kritere göre belirlenmektedir. Yaygın yargıtay görüşü de her hafta çocukların görüştürülmesini “ÇOK” olarak görmektedir.
Unutulmamalıdır; Çocukla kişisel ilişki kurulması Ana ve babanın Anayasal haklarındandır. Kişisel ilişki kurmak velayet hakkından gelmez. Kişisel ilişki kurma hakkı Soybağı ilişkisinden doğar. Bu nedenle kişisel ilişki kurulması makul ve mantıklı olmalıdır.
Yılda bir hafta sonu gibi bir düzenleme taraflar arasında kabul edilse bile Mahkeme tarafından kabul edilmesi “MÜMKÜN” değildir.
Fakat siz anlaşmalı boşanma protokolünde dilediğiniz gibi kişisel ilişki düzenlenmesi yapabileceğinizi düşünseniz de bu mahkeme tarafından ancak “MAKUL” bulunması durumunda kabul edilecektir. Bu nedenle Uzman bir boşanma avukatı önerisi almanız yada bu yola uzman ile başlamanız tavsiye edilir.
Bunun dışında kabul edilen kişisel ilişki düzenleme sıklığı içerisinde her hafta sonu cuma aksamından pazartesi sabahına kadar her hafta 3 gece olmasının bile taraflar tarafından kabul edilmesi durumunda hakim tarafından onaylanması mümkündür.
Kişisel ilişki kurulmasında belirli bir düzene sahip olamayacak meslek grupları var olabilir. Babanın gemi personeli olması (gemi kaptanı, gemi çalışanı), sezonluk çalışan işçi, uzun yol tır veya kamyon şoförü, inşaat şantiye şefi gibi mesleklerde bu karşımıza çıkmaktadır. Bu gibi durumlarda bu durumun açık ifadesi ile belirli bir günün verilmesinin mümkün olmadığı bu nedenle çalışma düzeni ile çelişmeyecek ve
Örneğin Ayda 2 tekrarı ve her görüşme periyotunda bir gece bir gündüz şeklinde belirsiz kişisel ilişki taraflar tarafından kabul ediliyor ise hakim tarafından kabul görmesi mümkündür. Durusma esnasında hakimin tarafların samimi olduğuna kanaat getirirse bunu onayladığı olaylara yaşayarak şahitlik yaptığımız durumlar mevcuttur. Burada önemli olan kişisel ilişki kurulacak olan tarafın içinde bulunduğu durumun iyi ifade edilmesi gerekir.
Anlaşmalı Boşanma Protokolünde Mal ve Taşınmazların paylaşımı Devir ve Şartları;
Anlaşmalı boşanma protokolünde evlilik birliği içerisinde elde edinilen mallara ve taşınmazlara yönelik taraflar arasında mutabık kalınan hususlar son derece net ve şüpheye yer bırakmayacak şekilde ifade edilmelidir.
Malların paylaşımı ile ilgili hususlar detay bilgileri ile verilmelidir.
Örneğin; 34 ABC 34 plakalı araç yeterli değildir. Plaka bir başka araca takılabilmektedir.
Şu şekilde olmalıdır. 34 ABC 34 plakalı 206 Model, Ruhsat No: 123456 Şasi No:98765 Motor No: 34521 olan Kırmızı renkli Chevycar Marka aracın tüm haklarını üzerinde bulunduran Aykut Altıngül Eşi aydan Altıngüle Devretmeyi Kabul ve beyan eder.
Yada Yukarıdaki gibi tanımlanan araç için, Tüm haklarını üzerinde bulunduran Aykut Altıngül Aracın Muammen Satış bedeli olan #138.000,00# TL (#yüzotuzsekizbintürklirası#) araç değerinin hakları kendisinde kalması karşılığında Aydan Altıngüle #69.000,00#TL (#altmışdokuzbin#) TL Ekte bulunan Dekont ile 1/2 sini kısmen ödemiş ve kalan 1/2 sini Boşanma Kararının kesinleşmesini takiben 7 iş günü içerisinde ödemeyi kabul eder. Bu konuda; Banka hesabında karşılık olan miktar bloke edildiğini gösteren BANKA tarafından işleme yönelik bilgi sahibi olduğunu gösteren banka garanti mektubu Eklerin arasındadır.
Malların paylaşımında eşitliğin ortadan kalktığı durumlar olabilir. Bunun iyi bir şekilde ifadesi yada duruşma esnasında sözlü olarak ifade edileceği belirtilmelidir.
Örneğin; Somut olması adına bu yazımızda sürekli kullandığımız Hayali isimler ile yine yaşanmış bir örnek üzerinden aktaralım.
Aykut Altıngül Zina nedeni ile eşini aldatan ve Aydan Altıngülün elinde bunu kati ve şüpheye yer bırakmayacak ve Hukuken geçerli deliller olduğunu kabul edelim. (Mesela ikinci kadından doğan bir çocuk varlığı gibi.)
Evlilik birliği içerisinde edinilen bir taşınmazın tüm haklarının Aydan Altıngüle Devir edilmesinin eşitlik yani eşler arasında eşit olarak paylaştırılması kuralına uymadığını Hakim fark edecektir. Her iki tarafından bunu kabul etmesi durumunda bunu onaylar ama genelde duruşma esnasında bunu sorar. Siz Anlaşmalı Boşanma Protokolünde
Aykut Altıngül İzmir ili Karşıyaka ilçesinde Alaybey semtinde 1729 sk. No:16 da bulunan Daire 24 e ait tapuda kayıtlı taşınmazın tüm haklarını Aydan Altıngüle Devretmeyi kabul ve beyan eder.
Şeklinde bunu belirttiğiniz bölümde; Eşler arasında Mal rejimi Anlaşması olmamasına rağmen bu paylaşım şekli ile ilgili bilgiyi Mahkeme Huzurunda sorulduğunda geçerli sebepleri Sözlü olarak beyan edilmesini Mahkemenin kabul etmesini talep ediyoruz. Şeklinde belirttiğiniz taktirde çoğu zaman Hakim bunu sormayacaktır geçerli bir sebep olduğuna ve Her iki taraf tarafından bu sebebin varlığının bilinmesi nedeni ile mal paylaşımının bir kusura işaret ettiğine ve bu kusurun kayıt altına alınmasının istenmediğine Kanaat edecektir. Sorması durumunda ise bunu kusuru öğrenme mahiyetinde değil hak alamayan tarafa ikrar ile haklarından feragat ettiğinin ve tekrar talep edemeyeceğinin bilincinde olup olmadığını belirleyecek şekilde bir soru olacaktır.
Bunun dışında yukarıdaki özel bir duruma işaret eden örneğin dışında normal paylaşımlarda
Taşınmazın şu an için haklarının kimde olduğu,
Bu hakların kimin tarafından kime devredileceği,
Hakların Ne zaman devredileceği,
Hakların ne şekilde devredileceği,
Hakların devrinin olmaması durumunda yaptırımın ne olacağı
bilgilerinin yazılması gerektiğini düşünen ve bir çok uygulamada bunun faydasını gören eksikliği durumunda ise sonuçları hakkında yaşayarak bir çok durumu gözlemleyen bir mesleki geçmişimiz olduğunu belirtmek isteriz.
Yaptırımlar ile ilgili bölümün atlanması en sık karşılaşılan durumlar arasındadır. Bir çok meslektaşımız zorunlu değil diyebilir. Fakat sonrasında çıkan sorunların takibi ek ücretlere tabii olduğu genelde de boşanan eş tarafından göz ardı edilmektedir. O an için ana amacı boşanma olan ve boşanma düşüncesinde olan bireyin Hukuk ile iç içe olmaması nedeni ile bunun bir sorunun potansiyel olarak varlık bulmasını sağladığını fark etmemesi son derece doğaldır.
Anlaşmalı Boşanma Protokolünde Maddi Yaptırımlar;
Uygulama olarak Hukuken uyuşmazlık durumlarının son derece sık yaşandığı boşanmalar arasında Anlaşmalı Boşanma Davaları görülür. Genelde Protokol hazırlanırken farkedilmeyen noktalar nedeni ile Boşanma kesinleşmesinden sonra kandırıldığı düşüncesinde olan bir taraf muhakkak bulunur.
Kandırılmışlık düşüncesinin ana sebebi ise yaptırımlar bölümü konusunda bir çok meslektaşın uygulamalarında bu bölüme gerekli önemi göstermemesi olduğu düşüncesindeyiz.
Kesinleşen boşanma kararı sonrasında;
Ödenmeyen tazminatlar,
Ödenmeyen nafakalar,
Devredilmeyen haklar,
Mutabakata uyulmayan velayet durumları,
gibi bir çok sebep nedeni ile eşler arasında ihtilaflar çıkabilmektedir.
Bu nedenle her avukatın şahsi bilgisi yanında müvekkilinin de talep edeceği yaptırım şekli ve yöntemleri farklılık göstermektedir. Bu nedenle biz kendi yaptığımız bir kaç uygulama örneği ile duruma açıklık getirelim.