Boşanma tazminatları boşanma davalarında tazminata hükmedilmesi için nelerin gerektiği, ne kadar tazminat alınabileceği diğer bir deyişle boşanma davasında hakimin ne kadar maddi tazminata ve manevi tazminata hükmettiği zaman verilen tazminatlara denilir. Bu tür davalarda boşanma hakimini vereceği tazminatlar ne kadar olur gibi sorular ile sıkça karşılaşıyoruz.
Lütfen sorularınız için Hukuk Büromuzu arayınız. RANDEVU İÇİN HEMEN ARAYIN
Öncelikle boşanma davasında maddi veya manevi tazminat istemi harca tabii olmadığı için boşanma davası masraflarında etkisi yoktur. Fakat dikkat edilmesi gereken en önemli noktalardan biri ise nasıl olsa harca tabii değil ben ne kadar yüksek istersem o kadar tazminat yüksek çıkabilir düşüncesi genelde sonu hüsran olan bir sonuç vermektedir. Makul ve mantıklı olmak ve rasyonel düşünmek gerekir. Boşanma dilekçenizi kendiniz yada hukuk bilgisi olmayan tabiri caiz ise arzuhalcilere yazdırdığınız da beklentilerinize uygun sonuçları almanız da son derece güçtür.
Boşanma davasında maddi tazminat ve manevi tazminat
Boşanma davasında maddi tazminat kavramı; tazminat isteyen eşin uğradığı maddi kaybı ve zararı konu olarak ele alır.
Boşanma davasında manevi tazminat kavramı; tazminat isteyen eş tarafından hissedilen acı, elem, keder gibi duyguları ve bu sebeple psikolojisinin ne kadar bozulduğunun değerlendirilmesi ile belirlenen bir kavramdır. Manevi tazminat yaşananların etkilerini tam olarak karşılayamasa da bir nebzede olsa hafifletmek maksadıyla yasa koyucunun tazmin iradesini ifade etmektedir.
Bu belirlenirken takdiri bir karar olması nedeni ile hakimin belirlediği miktar bulunulan bölge eşlerin sosyal statüsü ve yaşanılan olayların genel toplum değerleri ile bir arada değerlendirilerek yapılan bir mukayese sonucunda hakim tarafından belirlenir.
Maddi ve Manevi Boşanma Tazminatları
Boşanma davasında maddi tazminat ve manevi tazminat hususlarında toplumdaki en yanlış bilinen ve en yanlış algılanan konular ise;
“Her boşanma sebebinin tazminatı bellidir”,
“Boşanmada kusur şekline göre tazminat miktarı bellidir”,
“Tarafların maddi durumları ile tazminat arasında bir ilişki vardır buna göre tazminatı ödemesi istenen eş yüksek gelire sahipse yüksek tazminat alınır”,
Şeklindeki şehir efsaneleridir. Her boşanma davası birbirinden farklıdır. Her ne kadar sebepler aynı olsa bile yaşananlar ve bunu yaşayanların bundan etkilenme oranları farklıdır. Ayrıca bunları ifade edebilme becerileri de farklıdır. Taraflar ve bunların vekilleri arasındaki farklılıktan dolayı beklentilerin farklı sonuçlanması sık yaşanan durumlar arasındadır. Tarafların sosyal statüleri, eğitimleri, kusur oranları, yaşananları ifade şekli, eldeki delillerin muteberliği, varsa tanık anlatımları arasındaki tutarlılıklar, tanıkların sosyal statüleri ve ifadelerinin muteberliği gibi konular boşanma davasının seyrini değiştiren hususlardır.
Boşanmada tazminat beklentileri ve sonuçları
Boşanma tazminatları boşanma mahkemesi hakiminin tarafların maddi durumlarını değerlendirmesi ile tazminat miktarlarını belirleyebilir. Tazminat isteyen tarafın bilgi vermeksizin ve hukuki değerlendirme yapmaksızın minimum ve maksimum tazminat miktarlarının belirli olduğu algısı beklentisi dışında bir gelişme olmasının en büyük etkenidir. Bu nedenle boşanma davasının başında tazminat miktarlarının belirlenmesini isteyen taraf büyük yanılgılara düşecektir.
Bu nedenledir ki tarafımıza sıkça yöneltilen sorulardan biri ‘’ Boşanmak istiyorum ve maddi-manevi tazminat talebimde var, ne kadar tazminat alabilirim?’’ sorusudur. Bizim buna verdiğimiz cevap tazminat isteyeni tatmin etmeyebilir. Açıkçası bizim yaşadıklarımızdan öğrendiklerimiz arasında müvekkillerimize söylediğimiz tek bir gerçek mevcuttur. Bu gerçek ise dava seyri boyunca ne ile karşılaşacağımızı kesin bir şekilde bize ifade ederseniz size ancak bir miktar aralığı verebiliriz deriz.
Bu nedenle sizi beklenti içerisine sokacak değerlendirmelere itibar etmemenizde fayda var. Bu özellikle boşanma konusunda geçerlidir. Bir başka dava türü için bu söylediklerimiz geçerli değildir. Bu konuda size boşanma avukatı hizmeti olarak ofisimiz tüm bilgi birikimimiz ile sizlere en iyi şekilde hizmet vermeyi hedeflemektedir.
Ölüme bağlı olmayan bir sebebe dayanan tazminat talebi
Ölüme bağlı olmayan bir sebebe dayanan tazminat talebi için (sadece boşanma değil her hangi bir konu olabilir sadece istenen tazminatın sebebi bir ölüm veya sakatlık sonucu olan bir kaza olmaması durumunda) Tazminat Konusunda, ortada bir ölüm veya sakatlık yok ise Türk Hukuk Sisteminde artık kemikleşmiş bir içtihat genelde kabul görür. Bu içtihad uygulamada da yerleşik bir durumdadır. Buna göre Tazminatı isteyen kişi aldığı tazminat ile zenginleşmeye sebep olmayacak bir bedel alabilir Kuralı manevi tazminatlar için yürürlükte olan ve devam eden bir uygulamadır. Maddi tazminat ise bilirkişi incelemesi ile içinde bulunulan zarar durumunu ilgilendirir.
Boşanma davasında ne kadar tazminat alabilirim ?
Boşanma davalarında Türk Medeni Kanunu uyarınca taraflarda kusursuzluk aranmamaktadır. Bu ne demektir. Boşanmak istiyorum ve tazminat beklentisi olabilmesi için tazminat isteyen taraf kusursuz olmak zorunda değildir. Tazminata hükmedilebilmesi için boşanma sebebi bakımından daha az kusurlu olunması yeterli kabul edilmektedir.
Bir boşanma davasında iki tarafın da karşı taraftan maddi-manevi tazminat talep ettiği gibi bir durum olduğu varsayımı ile buna bir cevap vermeye çalışalım.
Tarafların boşanma sebeplerinin hukuki karşılıklarının dayandığı sebep ve delillerin takdirinde iki tarafında kusuru bulunduğu kanaatine mahkemece varılması ihtimali bulunsun. Az kusurlu olan taraf lehine boşanma kararının yanı sıra maddi-manevi tazminata hükmedilebilecektir. Yani tazminat alan taraf kusursuz olmayıp az kusurlu olması durumunda bile tazminata hak kazanacaktır.
Boşanma açılması ile boşanma tazminatları istenebilir mi?
Boşanma davasının açılması öncesinde tarafların maddi durumları, sosyal statüleri, boşanma davasının temelini oluşturabilecek boşanma sebebi ve bu boşanma sebebinin hukuki karşılığı, hukuki karşılığı belirlenen boşanma sebebinin tarafları ne kadar etkilediği davanın kabulünün veya reddinin belirlenmesinde önemli bir etkendir.
Mevcut delil durumu, görgü şahitlerinin ne kapsamda bilgi sahibi olduğu ve görgü şahitlerinin beyanlarının hakim nezdinde ki muteberliği ve iddianın ispatına yarayacak Hukuk sisteminin kabul ettiği delil nezdinde ki argümanlar ve meydana gelen maddi zarar ve manevi zarar gibi hususların somut ve objektif olarak tespiti boşanma davasının devam ettiği aile mahkemesi tarafından re’sen gözetilen (istek ve talep olmadan kendiliğinden incelenecek) durumlar arasındadır.
Bununla birlikte açılacak olan maddi ve manevi tazminat talepli boşanma davaları ile beklenen hukuki menfaate ulaşmanın mümkün olabilmesi bu paragrafta belirttiğimiz hususların bir arada değerlendirilmesi neticesinde gerçekleşir.
Boşanma davalarında talep edilecek olan tazminat miktar nelerdir?
Boşanma tazminatları açılacak somut dava bakımından doğru analiz edilmesi ve başvuru sırasında yapılan bu değerlendirmenin doğru bir şekilde ifade edilerek boşanma başvurusu dilekçesinde miktarın ve bu miktarın belirlenmesini sağlayan sebeplerin işaret edilmesi büyük önem taşımaktadır.
Örneğin 50.000 TL maddi 50.000 TL manevi tazminat talepli olarak açılan boşanma davası sonuç kararında mahkemenin 1.000 TL maddi 2.000 TL manevi tazminata hükmetmesi durumunda tazminat talebine ilişkin miktarların doğru analiz edilmediği yada bu miktardaki talebin gerekçelerinin doğru ifade edilmediği yada ve somut davaya uygun olarak belirlenemediği açıktır.
Yukarıda açıklamaya çalıştığımız kritik noktalara ek olarak boşanma tazminatları mahkemenin taleple bağlı (başvuruyu yapan veya tazminat isteyenin istemiş olduğu tazminat miktarı ) olduğu da unutulmamalıdır. Yani aile mahkemelerinde boşanma başvurusu yaparak tazminat talebinde bulunan eşin istemiş olduğu tazminat miktarının üzerinde bir tazminat verilmesine hükmedemez.
Objektif kıstaslara dayanarak mahkemenin kusur oranı, iddialar ve deliller ile 50.000 TL maddi 50.000 TL manevi tazminata hükmedebileceğini varsaydığımızda talep edilen tazminat miktarının 1.000 TL maddi ve 2.000 TL manevi olması durumunda kazanılan toplam tazminat miktarı 100.000 TL yerine 3.000 TL de kalacaktır.
