Çocuk işçi çalışma yaşı kaçtır?
Çocuk işçi çalıştırma ülkemizde yasalar ve kanunlar ile belirlenmiştir. İş hukukunda iş yasasına göre 15 yaşında küçük bireylerin çalışması ve çalıştırılması yasaklanmıştır. İş yasasına göre 15 yaşından küçük çocukların çalıştırılmaları yasaklamıştır.
Yasaya göre bazı koşulların gerçekleşmesi halinde 13 yaşını dolduranların iş yerlerinde çalıştırılabileceği öngörerek, kendi kendisiyle çelişmiştir. Bu koşullar yasalarda tanımlanmış olsa bile çok özel durumlar ve “diğer” kelimesi ile yasada yaşayan insanın ve gelişen hayatın koşullarının neler getireceği konusunda ki bilinmezlik nedeni ile çok açık tanımlamalar yapılmamıştır.
Ülkemizde çocuk işçi çalıştırma yaşı kaçtır?
Ülkemizde çocuk işçi çalıştırma yaşı 3308 sayılı mesleki eğitim kanununa tabi olup belirtilmiştir. 3308 sayılı Mesleki eğitim kanununa tabi Lise ve dengi okullar arasında bulunan meslek okulları, endüstri meslek liseleri, Bakanlık yetkileri ile öğrencilerini; meslek öğrenme adına ilgili 3308 sayılı kanun uyarınca işletmelerde görev alması yönünde faaliyet gösterebilen özel okul ve kurslar öğrencinin yaşının gözetilmediği durumlar arasındadır.
Ancak genel olarak 13 yaşından küçük çocukların, ülkemizde çalıştırılması kesinlikle yasaktır. Fakat yasanın bu hükmünde sözü edilen en az çalışma yaşı, hizmet akdiyle yapılan çalışmalar için söz konusudur.
Eğer işçi hizmet akdi dışındaki bir akit türüyle, örneğin 3308 sayılı Mesleki eğitim kanunu – halk arasında bilinen meslek liselerinde okuyan öğrenciler ile alt yaşı başlayan ve halk arasında çıraklık kanunu olarak bilinen çıraklık sözleşmesiyle çalışıyorsa artık kendisine en az çalışma yaşı ile ilgili hükümler uygulanamayacaktır.
15 yaşından aşağı ve fakat 13 yaşını doldurmuş çocukların bir işte çalışabilmeleri için öncelikle işin hafif bir iş olması gerekir. Ayrıca iş, çocukların sağlık ve gelişimine, okul ve mesleki eğitim ve mesleğe yöneltme programlarına devamlarına yahut öğrenimden faydalanma kabiliyetlerine zarar vermeyecek nitelikte ise çalışmalarında her hangi bir sakınca olmayacaktır.
Hangi kanuna bağlı iş sözleşmesi yapılırsa yapılsın 3308 sayılı çıraklık kanunu da olsa 15 yaşından küçük çocukların gece işinde çalışması yasaktır. Yasak kelimesi aksi durumun tanımlanmış bir suç olduğunu ifade eder.
Bir iş yerinin çocuk işçi çalıştırması durumunda ne olur?
Çocuk işçi çalıştırma tespiti halinde işletmeye uygulanacak yaptırımlar arasında ihtarın arkasından süreklilik tespitinde lisans iptalleri ve iş yeri süreli kapatma cezaları yanında para cezaları da mevcuttur.
Ayrıca işçi ile işveren arasında varlık bulan ihtilaf konusu 15 yaşından küçük işçinin gece çalışması nedeni ile örtüşüyorsa alınacak kararın yanında Mahkeme tarafından re’sen gözetilen noktalar nedeni ile işletmeye ceza-i yaptırım hükümleri işletilir.
Aile işini devam ettiren ve aileye bakmakla yükümlü ebeveynin Vefatı veya yasada kabul edilen iş görememezlik durumları nedeni ile örneğin; vefat, ağır hastalık, akıl hastalığı, tutuklanma, silahaltına alınma gibi nedenler ile aile işini devam ettirmek durumunda kalan 15 yaşından aşağı çocukların bedensel sağlıklarını ve okul yaşamlarını etkilemeyecek düzeyde aile işinin başında iş görmesi bakanlık bilgilendirme ve izinlerinden muaf tutulmuştur.
Tespiti halinde bakanlık bunu araştırır fakat yukarıda belirtilen durumun tespiti halinde bir ceza-i yaptırım hükmü verilemez. Burada çalışan çocuğun dışında aile işini devam ettirecek kimsenin olmaması ve yapılan işi evde yapacak başka birinin olmaması gerekir. Örneğin tarlada kullanılan traktör gibi tarım makinalarını anne kullanmayı bilmiyor ve çocuk biliyor ise bunu çocuk yaptığı için bir ceza verilemez.
Konu hakkında daha detaylı bilgi ve randevu için info@kayalegalservice.com mail adresi ve 0532 442 62 33 numaralı telefondan bize ulaşabilirsiniz.
