Eşler yönünden Butlan kararının sonuçları
Eşler yönünden Butlan kararının sonuçları; TMK. Madde 158 – Evlenmenin iptaline karar ( Butlan’a karar verilir ise ) verilirse, evlenirken iyi niyetli bulunan eş bu evlenme ile kazanmış olduğu kişisel durumunu korur.
Eşler arasındaki mal rejiminin tasfiyesi, tazminat, nafaka ve soyadı hakkında boşanmaya ilişkin hükümler uygulanır.
Butlan davası sonunda verilen iptal kararı, eşler arasında o güne kadar mevcut olan batıl evliliğe son verir; eşler iptal kararının kesinleştiği andan itibaren artık evli değildirler. Bu itibarla eşlerden her biri bu andan itibaren yeni bir evlenme yapabilme imkanına sahip olur. Ancak kadın için yine de üç yüz günlük yasal bekleme süresi söz konusu olabilir. Evlenme dolayısıyla meydana gelmiş olan kayın hısımlığı iptal kararının kesinleşmesiyle sona ermeyeceğinden (TMK. Madde 18/2), kayın hısımlığı ile ilgili evlenme yasağı devam eder. Bu itibarla, iptal kararından sonra eşlerden biri diğerinin üst soy ve alt soyu ile evlenemez.
Medeni Kanun, evlenme iptal edilmiş ve dolayısıyla evlilik ortadan kalkmış olsa bile, iyi niyetli olan eşin bu evlenmeyle kazanmış olduğu kişisel durumunu koruyacağını öngörmüştür. O halde bir eşin evvelce elde etmiş olduğu kişisel durumunu koruyabilmesi, onun evlenirken iyi niyetli olması şartına bağlanmıştır. Eşin iyi niyetli olması demek evlenme töreni sırasında butlan sebebinin mevcudiyetini bilmemesi veya gerekli özeni göstermiş olmasına karşın öğrenememiş olması demektir. Eş iyi niyetli değilse, evlenmeyle kazandığı kişisel durumu kaybeder. İyi niyetli kadın, evlenmeyle kazandığı kocasının vatandaşlığını da korur. (Türk Vatandaşlık Kanunu. Madde 5/2).
Boşanan kadın iyi niyetli olsa bile, boşandığı kocasının soy adını kullanmaya devam edemez; evlenmeden önceki soy adını yeniden alır. Eğer evlenmeden önce dul idi ise, hakimden bekarlık soy adını taşımasına izin verilmesini isteyebilir (TMK. Madde 173/1). Ancak boşanan kadın boşandığı kocasının soy adını kullanmaya devam etmekte menfaati bulunduğunu ve bunun da kocaya zarar vermeyeceğini ispat ederse, hakim onun kocanın soy adını taşımasına izin verebilir. ( TMK. Madde 173/2) Fakat şartların değişmesi durumunda kocanın bu iznin kaldırılmasını isteme hakkı vardır. (TMK. Madde 173/3)
Eşlerin birbirlerinden isteyebilecekleri maddi tazminat ve manevi tazminat, nafaka ve eşler arasındaki mal rejiminin tasfiyesi hakkında boşanmaya ilişkin hükümler uygulanır.
Eşlerin batıl olan evlenme ile kazanmış oldukları erginliğin, evliliğin iptali kararından sonra devam edip etmeyeceği de tartışmalıdır. Bazılarına göre evlenmeyle kazanılmış olan erginliğin evliliğin iptalinden sonra da korunması gerekir. Bazıları, evlenme ile kazanılmış olan erginliğin, evliliğin iptali kararından sonra artık korunamayacağı görüşündedirler. Bir başka görüş ise eşin iyi niyetli olup olmamasına göre bir ayrım yaparak, iyi niyetli eşin kazanmış olduğu erginliği koruyacağı, kötü niyetli eşin ise koruyamayacağı fikrini savunmaktadırlar.
