İş kanunlarında tarım işçileri kavramı ve hakları nelerdir?
Türkiye çalışma ve iş kanunlarında tarım işçileri kavramı vardır. Tarım işçileri yasalar ve kanunlar ile koruma altına alınmış olup usulsüzlük ve haksızlıklar ile karşılaştıklarında iş mahkemelerine ilgili kanunlar kapsamında başvurabilirler. Böylece haklarını arayabilirler.
Tarım İşçileri iş kanunlarımız içerisinde tanımlanan bir kavramdır. Bu kavramın kapsamı ve iş kanunlarındaki yeri yargıtay uygulamaları ile oturmuştur. Bu nedenle özel tarım işletmeleri dışında kalan yerlerde çalışan tarım işçilerinde iş kanunu hükümleri uygulanmayacağı da yargıtay uygulamalarında genel kabul görmüştür.
İş Kanununun 4. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi uyarınca, 50’den az işçi çalıştırılan (50 dahil) tarım ve orman işlerinin yapıldığı iş yerlerinde veya işletmelerinde bu kanun hükümleri uygulanmaz. İşçi, tarım ve orman işlerinin yapıldığı bir iş yerinde çalışıyor ise, bu işçi ile işveren arasındaki uyuşmazlığın iş mahkemesi yerine görevli hukuk mahkemesine çözümlenmesi gerekir. (Yargıtay 9.HD, 25.03.2008 tarih, 9975/6368 E.K.)
İş kanunlarında tarım işçileri Sendikalara başvurabilir mi?
Ancak, tarım ve orman işlerinin yapıldığı iş yerinde 50 dahil daha az işçi bulunmasına rağmen, iş yerinde sendika örgütlenmesi sonucu toplu iş sözleşmesi bağıtlanmış ise, üye sendika üyesi işçi ile işveren arasındaki uyuşmazlığın TİSGLK.66 (SETİSK. 79,81) uyarınca iş mahkemesinde görülmesi gerekir.
Tarım işçilerini hakları iş kanununda belirlenmiştir
Tarım işçilerini hakları iş kanununda belirlenmiştir
Bunun dışında 4857 sayılı İş Kanununun 4. maddesinde tarım ve orman işlerinin yapıldığı iş yerlerinde çalışanların kanun kapsamına girmeyeceği açıklandıktan sonra aynı madde de ayrık durumlara yer verilmiştir. Buna göre; tarım sanatları ile tarım aletleri, makine ve parçalarının yapıldığı atölye ve fabrikalarda görülen işlerde, tarım işlerinde yapılan yapı işlerinde, halkın faydalanmasına açık park ve bahçelerde, bir iş yerinin eklentisi durumundaki bahçe işlerinde çalışanların, İş Kanunu kapsamında olacakları belirtilmiştir.
Sonuç olarak tarım ve orman işletmelerindeki bitki ve hayvan üretimi, bakım ve yetiştirmesi dışında kalan işler İş Kanunu’na tabidir. Diğer taraftan işçi tarım işinde çalışırken, bu iş dışında tarım işi sayılmayan ek bir görevde çalışabilir (bekçilik, şoförlük vb). Bu durumda, yaptığı işler arasında hangisinin baskın olduğu açıklığa kavuşturulmalı ve sonucuna göre görevli mahkeme belirlenmelidir.
Yargıtay İçtihadı Birleştirme Genel Kurulunun 23.05.1960 gün ve 11-10 ile 10.05.1974 gün ve 3-44 sayılı kararları uyarınca, özellikle İş Hukukunda istisnai hükmün genişletilerek değil, dar yorumlanması gerekir. İşçiler yararına getirilen düzenlemelerin yine işçiler yararına yorumlanması asıldır.
