Boşanma davalarında mal paylaşımı nasıl olur?

Kişiler, evlenmeden önce veya evlilik sürecinde mal rejimine birlikte karar verebilirler. Eğer böyle bir anlaşma yoksa kanun, edinilmiş mallara katılım rejimini geçerli sayar. Bu rejime göre kişilerin evlenmeden önceki malları, miras hakları ve evlilik süresince edinilen kişisel malları paylaşılmaz. Evlilik süresince birlikte alınan ev, araba gibi mallar ise kimin üzerine kayıtlı olursa olsun ortak sayılır. Boşanma gerçekleştiğinde bu ortak malların paylaşımı için mal paylaşım davası açılır. Konu ile ilgili detaylı bilgi için iyi bir İstanbul miras avukatı ile çalışmak son derece önemlidir.

Mal Davası

Boşanma davası sona erdikten sonra malların paylaşımı için mal davası açılır. Dava açıldığında önce kişisel mallar tespit edilir. Eşlerin kişisel malları paylaşıma dahil edilmez. Kişisel mal sayılanlar şunlardır:

• Evlilikten önce kişinin sahip olduğu mallar
• Miras yoluyla kazanılmış olan mallar
• Karşılıksız kazanılmış mallar
• Eşlerin üçüncü kişilerden olan manevi tazminat alacakları
• Eşlerden birinin yalnız kişisel kullanımında olan eşyalar
• Yukarıdaki kişisel mallar yerine geçen değerler

Eşler, kişisel malları kendileri de ortak kararla belirleyebilir. Herhangi bir malın kişisel olup olmadığı ispat edilemiyorsa, o mal da paylaşıma dahil edilir. Bu aşamadan sonra edinilmiş malların tespitine geçilir. Edinilmiş mallar ise şu şekildedir:

• Çalışma karşılığı olan edimler
• Kişisel malların gelirleri
• SGK, sosyal yardım kurum ve kuruluşlarının veya personele yardım amacıyla kurulan sandık ve benzerlerinin yaptığı ödemeler
• Çalışma gücünün kaybı nedeniyle ödenen maddi tazminatlar
• Edinilmiş malların yerine geçen değerler

Bir eşin kişisel mallara ilişkin borçları, edinilmiş mallardan ödenmiş olabilir. Aynı şekilde edinilmiş mallara ilişkin borçların da kişisel mallardan ödenmesi gündeme gelebilir. Böyle bir durumda tasfiye sırasında denkleştirme istenir.

Mal Ayrılığı Davası

Mal paylaşımı konusunda eşler serbest bırakılmıştır. Kanunda yazılı olan herhangi bir rejimi serbestçe kararlaştırabilirler. Bu rejimler şunlardır:

• Edinilmiş Mallara Katılma
• Mal Ayrılığı
• Paylaşmalı Mal Ayrılığı
• Mal Ortaklığı

Mal ayrılığı rejiminde evlilik öncesi ve evlilik sırasında alınan mallarda bir ortaklık gündeme gelmez. Mal kime aitse, boşanma esnasında da yine ona ait olmaya devam eder. Paylaşmalı mal ayrılığında ise evlilik süresince alınmış tüm mallar ortaktır. Ayrılma esnasında doğrudan yarıya bölünerek paylaştırılır. Ancak şunlar bu paylaşıma dahil edilmez:

• Manevi tazminat alacakları
• Miras ve diğer ölüme bağlı tasarruflar yoluyla edinilmiş mallar
• Karşılıksız olarak tarafların kazandırmaları

Ayrılmaya karar veren eşler, boşanma davası sona erdikten sonra mal ayrılığı davası yoluyla gerekli paylaşımların yapılmasını talep eder.

İkinci Evlilikte Ölüm Halinde Mal Paylaşımı

Miras hukuku bakımından eş, kan hısımlığına sahip olmadığı için herhangi bir zümrede yer almaz. Mirasçı olma hakkına sahip ilk zümreyle birlikte özel payıyla mirasçı olur. Bu paylar şu şekildedir:

• Altsoyla birlikte dörtte biri
• Anne ve babasıyla birlikte yarısı
• Büyük anne ve büyük babayla birlikte dörtte üçü

İlk evliliğin boşanmayla sonuçlanması halinde mal paylaşımı boşanma esnasında yapılır ve eş mirasçılıktan çıkar. Miras bırakanın vasiyet veya miras sözleşmesi ile aksini düzenlemesi mümkündür. Dolayısıyla ikinci evlilikte ölüm halinde mal paylaşımı, ilk eşin herhangi bir yasal hakkı olmadan yapılır.