Miras paylaşımı, mirasçıların kanundan doğan hakları ve varsa usulüne uygun düzenlenmiş bir vasiyetname aracılığıyla miras bırakanın mallarının ve borçlarının geçmesi durumudur. Mirasın mirasçılara geçişi, miras bırakanın ölümünden ya da gaipliğine karar verilmesinden sonra gerçekleşir. Yasal mirasçıların payları kanunda sayılmıştır. Bu payların bir bölümü saklı pay olarak adlandırılır. Mirasçılar kural olarak bu saklı paylardan mahrum bırakılamaz.
Mirasın Açılması
Miras, kural olarak ölüm gerçekleştiği ya da gaipliğe karar verildiği anda yasal ve atanmış mirasçılara geçer. Buna mirasın açılması adı verilir. Tereke denilen miras mallarının mirasçılara geçmesi için herhangi bir resmi işlem gerekmemektedir.
Kanun koyucu beyin ölümünün gerçekleştiği anı ölüm şeklinde değerlendirir. Miras geçişi bu anda kendiliğinden gerçekleşir. Gaiplik durumunda ise mirasın geçişi için mahkeme kararına ihtiyaç duyulur. Bu durumda miras otomatik olarak geçmez, mirasçılar gaiplik davası açmalıdır. Gaiplik durumu iki şekilde ortaya çıkar:
Kişinin ölüm tehlikesi içinde 1 yıl kaybolmuş olması
Son haber alınmasının üstünden 5 yıl geçmiş olması
Mirasçısı Olmayan Kişinin Malları
Türk Hukukunda yasal mirasçılar, zümre sistemiyle belirlenir. Zümreler şu şekildedir:
1- altsoyu ve varsa evlatlığı
2- anne-babası ve kardeşler
3- büyük anne -büyük babalar ve onların alt soyları
Eş için kanun koyucu ayrı bir düzenlemeye başvurmuştur. Buna göre hayatta olan eş zümre sisteminde yaşayan ve mirası alabilecek olan ilk zümrenin içine dahil edilir.
Yukarıdan aşağıya doğru inilen bu sistemde önceki zümrede yaşayan olması halinde zümreye geçiş olmamaktadır. 3. zümrenin olmadığı hallerde ise 4.zümre devlet hazinesidir. Dolayısıyla mirasçısı olmayan kişinin malları doğrudan devlet hazinesine aktarılır.
Limited Şirket Mal Paylaşımı
Türk Ticaret Kanununda düzenlenen şirketlerden bazılarında ortakların kişilikleri önemlidir. Bu gibi şirketlerde diğer ortakların onayı alınması ya da ortaklığın bitmesi gündeme gelebilir. Ancak limited şirketlerde önemli olan paydır. Dolayısıyla limited şirket mal paylaşımı ölen kişinin mirasçılarının kanuni hakkıdır, pay tüm hak ve borçlarıyla geçer. Şirket ortaklarının buna izin vermesi aranmaz.
Ancak ortaklar buna rıza göstermeyebilir, bu durumda ret hakkı gündeme gelir. Ret hakkı için şu şartların taşınması gerekir:
1- Karar genel kurulda alınmış olmalıdır
2- Kanundaki yeter sayılarına uyulmalıdır. Yeter sayısına ulaşabilmek için karar verilen toplantıda esas sermayenin tamamının yarısından fazlasının bir arada bulunması gerekir. Ayrıca toplantıda temsil edilen oyların en az üçte ikisi de alınmalıdır.
3- Mirasçının paylarının gerçek değeri ölçüsünde alınabileceği mirasçıya bildirilmelidir.
Konu ile ilgili detaylı bilgi ve profesyonel yardım için iyi bir İstanbul miras avukatı araştırması yapmak son derece önemlidir.