Nafaka davası boşanma davası devam ederken veya dava sonuçlandıktan sonra açılabilir. Nafaka talebi maddi anlamda zorluk yaşayacak olan eşten diğer eşe yapılır. Bu anlamda hemen hemen aynı ücretlere çalışan, benzer gelirleri olan eşler için yoksulluk ve tedbir nafakasına hükmedilmez. Ancak velayete sahip taraf iştirak nafakasını isteyebilir. Çünkü iştirak nafakasının sebebi yoksulluk değil, çocukların giderlerinin karşılanmasıdır.
Nafaka türü ne olursa olsun hükmedildiği dönemdeki değeriyle somut olay anındaki değeri arasındaki fark çok büyükse nafaka artırım talep edilir. Ayrıca iştirak nafakasında da velayete sahip olmayan tarafın maddi durumunda büyük bir iyileşme gündeme gelmişse yine artırım talep edilebilir. Aynı şekilde çocuğun hastalık, eğitim gibi giderlerinde ihtiyaçlar büyük oranda artmış olabilir. Böyle bir durumda da yine nafaka artırım davası açılır. Ancak her koşulda nafaka artırım talebinin geçerli bir sebebe dayanması önemlidir.
Yaşanan bir olayda davacı müşterek çocuğun giderlerinin arttığını ileri sürerek artırım talep etmiştir. Ayrıca davalı babanın da standartlarının arttığını öne sürmüştür. İştirak nafakası miktarı belirlenirken çocuğun ihtiyaçlarına dikkat edildiği gibi ebeveynlerin kazançları da göz önüne alınır. Yapılan yargılama sonucunda davacı annenin iddialarının doğru olduğu görülerek nafaka artırım talebi kabul edilmiştir.
Bir başka sorun da nafakanın her yıl davasız nasıl artacağıdır. Bu artış oranlarıyla alakalı Yargıtay kararlarında Türkiye İstatistik Kurumu tarafından her yıl açıklanan Üretici Fiyat Endeksi oranlarının önem arz ettiği görülür. Ancak her somut olayda, olayın yapısına has özellikler olduğu unutulmamalıdır. Bu sebeple her olay için bu oranlara başvurulması olanaksızdır. Mahkeme eşlerin maddi durumu, ülke ekonomisi, çocukların yaşları ve giderlerini dikkate alarak ihtiyaca en uygun çözüme hükmeder.
Nafaka Süresi
Yoksulluk nafakası, boşanma davasına ek olarak talep edilebilir. Boşanma gerçekleştikten sonra da 1 yıl içinde ayrı bir dava ile talep edilebilir. Nafakalar, türlerine göre süreli ve süresiz şekilde bağlanır. Örneğin iştirak çocukların reşit olma zamanına kadar bağlanırken yoksulluk nafakası şartlar geçerli olduğu sürece devam eder.
Nafaka artırım davası nafakanın devam ettiği süreçte herhangi bir zaman açılabilir. Bu anlamda bir zamanaşımı süresi öngörülmemiştir. Burada dikkat edilmesi gereken husus nafakayı gerektiren şartların dava açılacağı zamanki durumudur. Örneğin yaşanan enflasyonla beraber nafaka alan tarafın alım gücü düşmüşse istem üzerine nafaka süresi dikkate alınmaksızın hakim artırıma karar verir.
Nafaka İçin İcra Takibi
İcra İflas Hukukunda nafaka borçlusuna 3 ay tazyik hapsi verilebileceği düzenlenmiştir. Ancak bu ceza şikayet üzerine verilir, makamların re’sen işlem yapma olanağı bulunmamaktadır. İcra takibine konu olan alacaklarda maaşın ancak dörtte biri haczedilebilir. Ancak nafaka icra takibi kurallarında bu oranın maaşın tamamına el konulabilmektedir. Ayrıca nafaka alacakları için emekli maaşına da haciz konulabilmektedir. Bu da normal icra takipleriyle arasındaki bir farktır.
Bunlar dışında da kanun koyucu nafakanın alınabilmesi için farklı pek çok yol öngörmüştür. Bu yolların bilinmesi ve uygulanması gibi birçok alanda uzmanlık önemlidir. Nafaka, boşanma, velayet gibi konularda hak kaybı yaşamamak ve yüksek menfaat sağlamak için bir aile avukatı yardımı almanızı öneririz.